การสร้างBranding เป็นกระบวนการสำคัญในการเริ่มต้นทำธุรกิจ ไม่ว่าเราจะเป็นเจ้าของธุรกิจเล็ก หรือใหญ่ขนาดไหน การสร้างแบรนด์ จะเป็นสิ่งที่ต้องมาอันดับแรกในการริเริ่มธุรกิจเสมอ เพราะการสร้างแบรนด์ คือตัวกำหนดภาพลักษณ์ของธุรกิจ เป็นใจกลางที่ให้จะคอยสื่อสารกับผู้บริโภค ได้รู้จักและสนใจในตัวแบรนด์ พร้อมเข้าใจถึงสิ่งที่แบรนด์ต้องการขาย โดยอิงจากองค์ประกอบ งานดีไซน์ที่เป็นภาพจำ พร้อมการนำเสนอที่เฉพาะตัว
การสร้างแบรนด์คือ ?
การสร้างแบรนด์ หรือ brandคือ กระบวนการทางการตลาดเพื่อให้เกิดการจำกัดความของการรับรู้ต่อผู้บริโภคมากขึ้น ผ่านการสร้างภาพลักษณ์ที่ให้ผู้คนทั่วไปจดจำ ตลอดจนเป็นการช่วยส่งเสริมแนวทางการตลาดอื่น ๆ ให้มีความชัดเจนขึ้น เพราะการสร้างแบรนด์คือ การสร้างเอกลักษณ์และความแตกต่างให้กับสิ่งที่เราต้องการขาย ยกตัวอย่างการขายสินค้าชนิดเดียวกัน การสร้างแบรนด์จะทำให้ลูกค้าสามารถแยกแยะสินค้าของเรากับคู่แข่งได้
โดยแผนการตลาดส่วนใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นการตลาดแบบดั้งเดิม หรือการตลาดดิจิทัล ล้วนแล้วแต่มีความจำเป็นต้องมี Brand เป็นส่วนประกอบทั้งสิ้น เพราะการสร้างแบรนด์ เป็นการสื่อ ที่สามารถสื่อสารให้กับผู้คนทั่วไปรับรู้ได้รวดเร็วที่สุด สินค้าหรือบริการจะโดดเด่นและน่าจดจำขึ้นหลายเท่า ซึ่งการสร้างแบรนด์ต่างมีเทคนิค หรือการดีไซน์ที่ค่อนข้างกว้างขวาง มีแนวทางที่ตายตัว แต่ก็ใส่ความสร้างสรรค์เข้าไปได้ ถือเป็นขั้นตอนที่สำคัญและสนุก
การสร้างแบรนด์สำคัญอย่างไร ทำไมถึงจำเป็น?
เราไม่ได้สร้างแบรนด์เพื่อแค่การสร้างเอกลักษณ์ และเพิ่มการรับรู้ที่เข้าถึงได้ง่ายเพียงอย่างเดียว ความสำคัญของการสร้างแบรนด์ยังเป็นเครื่องมือในการใช้ทั้งกลยุทธ์ และการวางแผนการตลาดที่กว้างขวางมากขึ้น ในโลกของทุนนิยมการมีทั้ง Business Brand และ Personal Brand คือสิ่งสำคัญที่ดึงความสนใจ และปิดการขายได้ง่ายมากขึ้น ภาพลักษณ์ล้วนเป็นสิ่งจำเป็นทั้งตัวสินค้า และบริการ ดังนั้น Brand คือภาพลักษณ์ด่านหน้าที่ทำให้ทุกอย่างง่ายขึ้น
นอกจากนี้ ความสำคัญของการสร้างแบรนด์ยังมีเพิ่มเติมดังนี้
- การสร้างแบรนด์ช่วยเพิ่มกลยุทธ์ทางการขายให้กว้างขึ้น และง่ายขึ้น ด้วยการนำแบรนด์ไปต่อยอดวางแผน โปรโมท สร้างอัตลักษณ์ได้ง่ายกว่าเพราะมีตัวตนที่ชัดเจน
- ทั้งระบบ CRM และการตลาดเกี่ยวกับการดูแลลูกค้าอื่น ๆ การสร้างแบรนด์คือหัวใจหลักของการทำให้ลูกค้าภักดีต่อตัวตนหรือแบรนด์ที่เราสร้างขึ้นได้ ด้วยความมั่นคงจากการมีแบรนด์เป็นสัญลักษณ์
- สร้างความไว้วางใจในตัวลูกค้า และผู้บริโภคทุกแบบ เพราะแบรนด์เป็นตัวกำหนดความเป็นตัวตนที่จำกัดความได้ง่าย มีความชัดเจน เข้าใจง่าย ดึงดูดง่าย
- การสร้างbranding จะทำให้บุคลากรในบริษัท หรือนักการตลาดทำงานได้ง่ายขึ้น เพราะมีความสะดวกในการนำไปต่อยอดได้ชัดเจน และสร้างความภักดี และมั่นใจต่อพนักงานที่ทำงานด้วยการมี Brand ที่มั่นคง
ขั้นตอนในการสร้างแบรนด์อย่างง่าย ๆ
4 ขั้นตอนการสร้างแบรนด์แบบเข้าใจง่าย คือการวางแผน และใช้กระบวนการคิดแบบเป็นขั้นตอนดังนี้
1. เริ่มต้นสร้างแบรนด์จากตัวตนที่เราต้องการ
เริ่มต้นจากการสร้างแบรนด์ ด้วยการตั้งชื่อ ที่มีความเป็นตัวเอง โดยจะเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่ทำอยู่ก็ได้ แล้วแต่ไอเดีย เน้นการสร้างตัวตนให้ชัดเจนก่อน และตรวจสอบชื่อที่เราเลือกว่าซ้ำหรือมีความคล้ายคลึงกับแบรนด์อื่นหรือไม่
จากนั้นเลือกกำหนดตัวตนให้แข็งแรงจากการสร้างแบรนด์ขึ้นด้วยการนิยามแบรนด์ของตัวเองว่าใช้เพื่ออะไร ตอบโจทย์กับใคร สังคมแบบไหน เหมาะกับลูกค้าที่มีปัญหาเกี่ยวอะไร พร้อมประโยคที่ช่วยให้คำนิยามชัดเจนขึ้น ไม่ว่าจะเป็นสโลแกนที่ตอบโจทย์ เข้าใจง่าย สร้างความน่าสนใจตั้งแต่แรกเห็น
2. ศึกษาให้เข้ากันกับกลุ่มเป้าหมายเป็นหลัก
เป็นขั้นตอนการสร้างแบรนด์ที่ต้องมีการใช้ข้อมูลอ้างอิงสูง เราจะต้องมองเห็น Solution ที่ชัดเจนว่า สินค้าและบริการของเราจะตอบโจทย์กับผู้บริโภคประเภทไหน เพื่อให้การสร้างแบรนด์ส่งผลประโยชน์กับการทำการตลาดได้สูงที่สุด โดยตัวตนของแบรนด์ไม่ว่าจะเป็น Business Brand หรือ Personal Brandคือการเพิ่มความชัดเจนด้านตัวตน เพื่อการสื่อสารกับบุคคลทั่วไป ให้สามารถรับข้อมูล และเข้าใจสิ่งที่เราจะสื่อได้รวดเร็ว จับใจความได้ทันที
3. ออกแบบแบรนด์ ออกแบบโลโก้
เข้าสู่ขั้นตอนการสร้างตราสินค้า หรือโลโก้ รวบรวมข้อมูลที่วิเคราะห์และคิดมาจากแนวทางของ 2 ขั้นตอนแรก โดยสิ่งสำคัญของการสร้างแบรนด์โลโก้ คือการออกแบบงานดีไซน์ให้เข้ากันกับบริบทของธุรกิจที่เราต้องการ สื่อสารได้ง่าย มีความยืดหยุ่นในการใช้งานในแง่ของการนำโลโก้ไปใช้ใน เว็บไซต์, Banner หรือโฆษณาต่าง ๆ ได้ง่าย ทำให้เกิด Brand Awareness คือการที่ลูกรับรู้การมีอยู่ของแบรนด์ จนนำไปสู่การเป็นลูกค้า และไว้วางใจ
4. สรุปผล และพัฒนาเพิ่มเติม
หลายคนเข้าใจว่าเมื่อมีการออกแบบแบรนด์เสร็จแล้ว ทุกอย่างจะเสร็จสิ้น แต่ในความเป็นจริง ขั้นตอนการสร้างแบรนด์ไม่ได้มีความตายตัว ขึ้นอยู่กับกลยุทธ์และปัจจัยที่หลากหลาย บางครั้งแบรนด์ก็สามารถเปลี่ยนภาพลักษณ์ได้ แต่ไม่ควรให้เกิดขึ้นหากเรายังไม่ได้สร้างการรับรู้ที่มากขึ้น เพราะนั่นหมายถึงการเริ่มต้นการทำการตลาดใหม่อีกครั้ง เราควรมี Brand Experienceคือประสบการณ์ของตัวแบรนด์กับผู้บริโภค เพื่อนำข้อมูลมาใช้วางแผนการตลาดต่อไป
การสร้างแบรนด์บนโลกออนไลน์
การสร้างแบรนด์บนโลกออนไลน์ ในความเป็นจริงแล้ว จุดเริ่มต้นไม่ได้แตกต่างจากการสร้างbranding ทั่วไปเท่าไหร่ แต่จะเน้นการออกแบบเพื่อนำไปใช้กลยุทธ์ในตลาดออนไลน์ได้
ตัวอย่างการสร้างแบรนด์ Coca Cola
ตัวอย่างการสร้างแบรนด์น้ำอัดลมอย่าง Coca Cola ที่แสดงให้เห็นความสำคัญของการมีแบรนด์ นั่นคือการมีโลโก้บนน้ำดื่ม พร้อมสโลแกนที่แตกต่าง ทำให้โดดเด่นในตลาดน้ำอัดลมได้ อีกทั้งเมื่อเข้าสู่ตลาดออนไลน์ ก็มีการเพิ่มตัวตนผ่านการสร้างคอนเทนต์เชิงวาไรตี้ ให้ลูกค้ารู้จักแบรนด์และสร้างความแตกต่างได้ ไม่ว่าจะเป็นโฆษณาที่บ่งบอกว่าน้ำดื่ม Coke ซ่า และเหมาะกับการดื่มของอาหารรสจัด ตัดเลี่ยน เป็นการสร้างแบรนด์ที่ชาญฉลาด
ตัวอย่างการสร้างแบรนด์ Samsung
เราคงรู้จักแบรนด์ Smartphone ชื่อดังอย่าง Apple ที่มีชื่อเสียงจากการผลิตคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ และความโดดเด่นเฉพาะตัวทำให้แบรนด์ประสบความสำเร็จด้วยความปลอดภัย และระบบปฏิบัติการที่ไม่เหมือนใคร แต่ในตลาดระบบ Android กลับมีมือถือที่มีเหมือนกันเต็มไปหมด การสร้างแบรนด์ทำให้ผู้บริโภคแยกลักษณะได้อย่างชัดเจนอย่าง Samsung ที่เป็นระบบ Android ก็แสดงให้เห็นความโดดเด่นในด้านมือถือที่มีเทคโนโลยีนำหน้า และหรูหรากว่า
ตัวอย่างการสร้างแบรนด์ UNIQLO
ตัวอย่างการสร้างแบรนด์เสื้อผ้าชื่อดังอย่าง UNIQLO ที่เป็นแบรนด์ที่มีตัวตนชัดเจน แตกต่างจากแบรนด์เสื้อผ้าแบบอื่น ด้วยการออกแบบสินค้าให้เรียบง่าย ใช้ได้ทุกโอกาส ทุกฤดู เข้ากันกับผู้บริโภคที่เพศ ทุกช่วงวัย และมีราคาที่ไม่แพงจนเกินไป ใช้งานได้นาน ทำให้ UNIQLO มีความโดดเด่นในการเป็นแบรนด์ที่มีภาพลักษณ์ของความทันสมัยแต่ไม่ Futuristic และเรียบง่าย ในแบบที่ใครก็ชอบ การสร้างแบรนด์ให้ดูเรียบง่ายแบบนี้ถือเป็นตัวอย่างที่ดี
อยากเริ่มสร้างแบรนด์ด้วยตัวเอง เริ่มต้นอย่างไรดี
อย่างแรกของการสร้างแบรนด์ คือการศึกษาข้อมูล เริ่มจากรู้จักตัวตนของสิ่งที่เราจะนำเสนอเสียก่อน และกำหนดภาพลักษณ์ของแบรนด์ให้สอดคล้องกับลูกค้า หรือกลุ่มเป้าหมายที่เรากำหนด จากนั้นสร้างแบรนด์ด้วยเครื่องมือการสร้างตราสินค้าหรือโลโก้ โดยใช้หลักการออกแบบที่อ้างอิงจากกราฟิกดีไซน์และผสมผสานการตลาดให้ภาพลักษณ์ของแบรนด์ชัดเจน จากนั้นให้ลองนำไปทดลอง หรือเก็บข้อมูลเพิ่มเติมกับคนในองค์กร เพื่อปรับแต่งต่อไป
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการสร้างแบรนด์
Q : ไม่มีเงิน สามารถสร้างแบรนด์ได้ไหม?
การสร้างแบรนด์ เป็นแนวทางและไอเดียสำหรับการวางกลยุทธ์ทางการตลาดในอนาคต จึงไม่จำเป็นต้องใช้เงินในการลงทุน แต่เมื่อถึงขั้นตอนการนำแบรนด์ไปใช้ แน่นอนว่าจะต้องมีค่าการตลาดมาเกี่ยวข้องแน่นอน โดย brandคือสิ่งสำคัญที่เมื่อนำไปต่อยอดทางกลยุทธ์ทางการตลาด จะทำให้ผลลัพธ์ของแผนออกมาสำเร็จง่ายขึ้น และการสร้างแบรนด์ก็เป็นแนวทางที่มีมาแต่ดั้งเดิมอยู่แล้ว
Q : ถ้าไม่สร้างแบรนด์ ธุรกิจจะเป็นเช่นไร?
หากเราไม่สร้างแบรนด์ แน่นอนว่าธุรกิจจะเสียเปรียบด้านการตลาด เพราะจับจุดยาก ตัวตนไม่ชัดเจน เนื่องจากไม่ได้ทำการสร้างแบรนด์เพื่อเพิ่มการรับรู้ที่ง่ายขึ้น นอกจากนี้การไม่สร้างแบรนด์ทำให้เราเสียต้นทุนทางการตลาดมากขึ้น เพราะเมื่อไม่มีแบรนด์ จะได้กระแสเพิ่มหรือแรงขับเพิ่ม ก็ต้องใช้เงินทุนที่สูงกว่าธุรกิจที่มีแบรนด์
สรุปเรื่องการสร้างแบรนด์
โดยสรุปแล้ว การสร้างแบรนด์คือสิ่งสำคัญที่สุดในการสร้างอัตลักษณ์และตัวตนที่จะสื่อสารกับผู้คนว่า เราขายอะไร และการสร้างbranding ยังสามารถต่อยอดทางการตลาดได้หลากหลายและกว้างขวางขึ้น ไม่ว่าจะเป็นตลาดดั้งเดิมหรือการตลาดออนไลน์ ที่การมีแบรนด์จะช่วยขับเคลื่อนแผนการตลาดให้ชัดเจน เห็นผลลัพธ์ได้ดีกว่าเดิมหลายเท่า พร้อมลดต้นทุนด้านการตลาดลง เพราะตัวแบรนด์ให้ความชัดเจนด้านการนำเสนอ ไม่ต้องอธิบายเพิ่มเติมให้ยุ่งยาก
