การจำนองบ้านเป็นอีกหนึ่งวิธีที่เจ้าของบ้านนำบ้าน หรือที่ดินไปใช้เป็นหลักประกันในการกู้เงินจากธนาคารหรือสถาบันการเงิน ไม่ว่าจะเป็น จำนองบ้านธนาคารอาคารสงเคราะห์ หรือ จำนองที่ดินกับธนาคารออมสิน รวมถึงสถาบันการเงินอื่น ๆ ก็ตาม หลายคนเลือกใช้การจำนองบ้านเพราะช่วยให้เข้าถึงวงเงินก้อนใหญ่ได้ง่าย โดยไม่ต้องขายทรัพย์สินจริง อีกทั้งยังเป็นทางเลือกที่เหมาะกับคนที่ต้องการนำเงินไปใช้ลงทุน ปรับปรุงบ้าน หรือเสริมสภาพคล่องทางการเงินได้อีกทาง
ซึ่งหากคุณกำลังคิดจะทำการจำนองบ้าน ไม่ว่าจะเป็น รับจำนองบ้านพร้อมที่ดิน, จำนองคอนโด, หรือแม้แต่ รับจำนองโฉนดที่ดิน ก็ควรรู้ขั้นตอนการรับจำนองบ้าน และการเตรียมตัวให้พร้อม เพื่อช่วยให้การยื่นกู้อนุมัติได้เร็วขึ้น
การจำนองบ้าน คืออะไร?
จำนองบ้าน คือ การนำบ้าน ที่ดิน หรือคอนโด ไปใช้เป็นหลักประกันเพื่อกู้เงินจากธนาคารหรือสถาบันการเงิน โดยผู้กู้ยังคงเป็นเจ้าของบ้านหรือที่ดินนั้นอยู่ แต่ต้องทำสัญญาว่าหากไม่สามารถชำระหนี้ได้ตามที่ตกลง ผู้ให้กู้ไม่ว่าจะเป็น ธนาคาร หรือ นายทุนรับขายฝากเองมีสิทธิ์บังคับจำนองและนำบ้านหรือที่ดินไปขายทอดตลาดเพื่อนำเงินมาชำระหนี้ได้
ข้อดีของการจำนองบ้านมีอะไรบ้าง?
การจำนองบ้าน หรือ จำนองโฉนดที่ดิน ถือเป็นหนึ่งในวิธีการกู้เงินที่หลายคนเลือกใช้ เพราะนอกจากจะทำให้ได้เงินก้อนใหญ่โดยไม่ต้องขายบ้านหรือที่ดินแล้ว ยังมีข้อดีหลายอย่างที่น่าสนใจ เช่น
- ได้เงินก้อนใหญ่ : โดยใช้บ้านหรือที่ดินค้ำประกัน และยังได้วงเงินสูงกว่าสินเชื่อส่วนบุคคล
- ดอกเบี้ยถูกกว่า : อัตราดอกเบี้ยจากการจำนองบ้านจะต่ำกว่าสินเชื่อประเภทอื่น ทำให้ภาระหนี้เบาลง
- ยังเป็นเจ้าของบ้านอยู่ : ไม่ต้องขายบ้านจริง ๆ ยังสามารถคงอยู่อาศัยหรือถือครองตามปกติ
- ใช้เงินได้อเนกประสงค์ : ไม่ว่าจะลงทุน ทำธุรกิจ ปรับปรุงบ้าน หรือเสริมสภาพคล่อง ก็ใช้ได้ตามความต้องการ
- ระยะเวลาผ่อนยาว : ส่วนใหญ่สามารถผ่อนชำระได้หลายปี ทำให้ภาระการจ่ายรายเดือนเบาลง
การจำนองบ้านมีกี่แบบอะไรบ้าง?
หลายคนอาจคิดว่าการ จำนองบ้าน มีรูปแบบการ จำนองขายฝาก เพียงแบบเดียว คือการนำบ้านหรือที่ดินไปค้ำประกันกับธนาคารเพื่อกู้เงิน แต่จริง ๆ แล้วการจำนองสามารถแบ่งออกได้หลายแบบ ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของผู้กู้และผู้ให้กู้ โดยประเภทของการจำนองที่พบบ่อย มีดังนี้
- การจำนองบ้านกับธนาคาร เช่น จำนองบ้านธอส หรือ จำนองที่ดินกับธนาคารออมสิน ได้วงเงินสูงและดอกเบี้ยต่ำ เป็นรูปแบบที่นิยมที่สุด ใช้บ้านหรือที่ดินค้ำประกันเพื่อขอสินเชื่อจากธนาคาร โดยจะได้วงเงินสูงและดอกเบี้ยต่ำกว่าเงินกู้นอกระบบ
- การจำนองบ้านกับสถาบันการเงินอื่น ๆ เช่น บริษัทไฟแนนซ์ หรือสหกรณ์ออมทรัพย์ ซึ่งเงื่อนไขอาจยืดหยุ่นมากกว่าธนาคาร แต่ดอกเบี้ยอาจสูงกว่านิดหน่อย
- การจำนองบ้านกับบุคคลทั่วไป เช่น ผู้ที่รับจำนองขายฝากบ้าน หรือ รับขายฝากที่ดินทั่วประเทศ เป็นบริการจากนายทุนรับขายฝากเอง ซึ่งควรตรวจสอบสัญญาให้รัดกุม
ขั้นตอนการจำนองบ้านครั้งแรก มีอะไรบ้าง?
สำหรับผู้ที่กำลังคิดจะยื่นกู้ธนาคารที่รับจำนองขายฝากที่ดิน หรือจำนองบ้านที่ไม่ใช่ธนาคาร จำเป็นต้องเตรียมเอกสาร และรู้ขั้นตอนต่าง ๆ ในการจำนองบ้าน ซึ่งมีดังนี้
1. ตรวจสอบเอกสารและกรรมสิทธิ์ในบ้าน เช่น โฉนดที่ดิน ทะเบียนบ้าน บัตรประชาชน รวมถึงเอกสารที่ยืนยันว่าคุณเป็นเจ้าของบ้านจริง ๆ
2. ยื่นคำขอกับธนาคารหรือสถาบันการเงิน บางกรณีอาจมีการรับจำนองบ้านติดธนาคาร ควรเลือกสถาบันที่น่าเชื่อถือและเปรียบเทียบอัตราดอกเบี้ยก่อนยื่นคำขอ เพื่อให้ได้เงื่อนไขที่เหมาะที่สุด
3. การประเมินราคาทรัพย์สิน ทางธนาคารจะส่งเจ้าหน้าที่ไปประเมินราคาบ้านหรือที่ดิน เพื่อคำนวณวงเงินกู้ที่คุณจะได้รับ
4. ทำสัญญาจำนอง หรือสัญญา ขายฝากบ้าน เมื่อผ่านการอนุมัติ จะมีการทำสัญญาที่สำนักงานที่ดิน โดยต้องมีการจดทะเบียนจำนองอย่างเป็นทางการ
5. รับเงินกู้ หลังจากทำสัญญาเสร็จสิ้น คุณจะได้รับเงินก้อนเข้าบัญชีตามเงื่อนไขที่ตกลงไว้
ข้อควรระวังในการจำนองบ้านกับธนาคาร
การจำนองบ้าน หรือการรับจำนองขายฝาก ถือเป็นเครื่องมือทางการเงินที่มีประสิทธิภาพ หากใช้ให้ถูกวิธี แต่ก็ซ่อนความเสี่ยงและค่าใช้จ่ายที่อาจไม่คาดคิดขึ้นได้ ดังนั้น เรามาดูกันว่ามีอะไรที่ต้องระวังบ้าง
- อ่านเงื่อนไขในสัญญาให้ละเอียด ทั้งในกรณีรับขายฝากบ้าน และรับจำนองบ้านพร้อมที่ดิน เพราะธนาคารมักมีเงื่อนไขที่ซับซ้อน เช่น อัตราดอกเบี้ย ค่าปรับกรณีผิดนัด หรือค่าธรรมเนียมต่าง ๆ การที่เรามั่นใจและเข้าใจทุกข้อก่อนเซ็นสัญญาช่วยลดปัญหาในอนาคตได้
- ประเมินความสามารถในการชำระหนี้ของตัวเอง โดยเฉพาะในกรณีจำนองบ้านไม่เช็คบูโร ที่อาจมีดอกเบี้ยสูง และถ้าหากผิดนัดชำระ ทางธนาคารอาจดำเนินการยึดทรัพย์ได้ทันที
- เปรียบเทียบข้อเสนอจากหลายธนาคาร อย่าตัดสินใจเร็ว ควรทำการเปรียบเทียบอัตราดอกเบี้ยและเงื่อนไขจากหลายแห่งช่วยให้ได้รับข้อเสนอที่เหมาะสมที่สุด
- ตั้งระบบชำระเงินที่เป็นระเบียบ ควรใช้ระบบแจ้งเตือนหรือหักบัญชีอัตโนมัติเพื่อรักษาการชำระต่อเนื่องและหลีกเลี่ยงการลืมชำระหนี้
- รีบติดต่อธนาคารเมื่อมีปัญหา หากเกิดปัญหาทางการเงิน อย่าปล่อยให้หนี้คงค้างนานหลายเดือน ควรพูดคุยเพื่อขอปรับโครงสร้างหนี้แทน เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกบังคับขายทรัพย์
- หลีกเลี่ยงการนำบ้านไปจำนองซ้ำซ้อน (Double Collateral) การนำบ้านหรือที่ดินไปจำนองหลายที่พร้อมกันอาจทำให้เกิดปัญหาทางกฎหมาย และเพิ่มความเสี่ยงในการถูกยึดทรัพย์
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเอกสารกรรมสิทธิ์ครบถูกต้อง ทั้งโฉนดและเอกสารที่เกี่ยวข้องต้องไม่มีข้อพิพาทหรือความไม่ชัดเจน เพื่อป้องกันปัญหาทางกฎหมายในภายหลัง
สรุปเกี่ยวกับการจำนองบ้าน
เมื่อมองภาพรวมแล้ว การจำนองบ้าน หรือการรับจำนองขายฝาก คือวิธีที่เจ้าของบ้าน หรือที่ดินนำทรัพย์สินมาเป็นหลักประกันเพื่อกู้เงิน ซึ่งมีข้อดีคือได้เงินก้อนใหญ่ ดอกเบี้ยต่ำ และยังคงสิทธิ์ความเป็นเจ้าของบ้าน แต่ก็มีข้อควรระวังที่ไม่ควรมองข้าม เพราะหากบริหารจัดการชำระหนี้ไม่เหมาะสม อาจทำให้ถูกยึดทรัพย์ได้
