เลสิก (LASIK) เป็นวิธีการผ่าตัดแก้ไขสายตาที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง การทำเลสิกช่วยให้ผู้ป่วยสามารถมองเห็นได้ชัดเจนโดยไม่ต้องพึ่งพาแว่นตาหรือคอนแทคเลนส์ ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยและความแม่นยำสูง ทำให้การทำเลสิกเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่ต้องการปลดปล่อยตัวเองจากข้อจำกัดของอุปกรณ์ช่วยการมองเห็น แต่ก่อนจะตัดสินใจทำเลสิก สิ่งสำคัญคือต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทของเลสิก การเตรียมตัว การดูแลตนเองหลังทำเลสิก และผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
เลสิกคืออะไร?
เลสิก คือ การผ่าตัดแก้ไขสายตาด้วยเลเซอร์ LASIK ย่อมาจาก Laser-Assisted In Situ Keratomileusis เป็นวิธีการรักษาที่ใช้เทคโนโลยีเลเซอร์เพื่อปรับแต่งรูปทรงของกระจกตา ทำให้แสงสามารถตกกระทบจอประสาทตาได้อย่างถูกต้อง การทำเลสิก คือ การแก้ไขปัญหาสายตาผิดปกติ เช่น สายตาสั้น สายตายาว และสายตาเอียง โดยไม่ต้องใช้แว่นหรือคอนแทคเลนส์ หลักการของเลสิกคือการใช้เลเซอร์กำลังสูงเพื่อปรับเปลี่ยนความโค้งของกระจกตา ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการหักเหแสงเข้าสู่ดวงตา วิธีทำเลสิกนี้ใช้เวลาเพียงไม่กี่นาทีต่อตา และผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ในวันเดียวกัน ทั้งนี้ การทำเลสิกตา ราคาอาจแตกต่างกันไปตามเทคโนโลยีที่ใช้และสถานพยาบาลที่เลือก
เลสิกมีแบบไหนบ้าง? เหมาะสำหรับใคร?
PRK (Photorefractive Keratectomy)
PRK เป็นวิธีการแก้ไขสายตาที่เก่าแก่ที่สุดในบรรดาวิธีที่ใช้เลเซอร์
จุดเด่น:
- เหมาะสำหรับผู้ที่มีกระจกตาบาง
- ไม่มีความเสี่ยงเรื่องฝากระจกตาเคลื่อน
- ปลอดภัยสำหรับผู้ที่เสี่ยงต่อการถูกกระแทกที่ตา เช่น นักกีฬา
ข้อจำกัด:
- ใช้เวลาฟื้นตัวนานกว่าวิธีอื่น (1-2 สัปดาห์)
- อาจมีอาการเจ็บปวดในช่วงแรกหลังการผ่าตัด
ขั้นตอนคร่าวๆ:
- ลอกเยื่อบุผิวกระจกตาออก
- ใช้เลเซอร์ปรับแต่งรูปทรงกระจกตา
- ใส่เลนส์สัมผัสเพื่อป้องกันในช่วงแรก
ReLEx
ReLEx SMILE เป็นเทคโนโลยีล่าสุดในการแก้ไขสายตา
จุดเด่น:
- แผลเล็กมาก ฟื้นตัวเร็ว
- ลดความเสี่ยงตาแห้งหลังผ่าตัด
- เหมาะสำหรับผู้ที่มีค่าสายตาสั้นสูง
ข้อจำกัด:
- ไม่สามารถแก้ไขสายตายาวได้
- มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าวิธีอื่น
ขั้นตอนคร่าวๆ:
- ใช้เลเซอร์สร้างชิ้นเนื้อเลนส์ภายในกระจกตา
- นำชิ้นเนื้อเลนส์ออกผ่านรอยเปิดขนาดเล็ก
Microkeratome LASIK
วิธีการดั้งเดิมของการทำเลสิก ใช้ใบมีดในการสร้างฝากระจกตา
จุดเด่น:
- เทคนิคที่ใช้มานาน มีความน่าเชื่อถือ
- ราคาถูกกว่าวิธี Femto LASIK
ข้อจำกัด:
- มีความเสี่ยงเรื่องฝากระจกตาไม่สมบูรณ์
- อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการใช้ใบมีด
ขั้นตอนคร่าวๆ:
- ใช้ Microkeratome สร้างฝากระจกตา
- เปิดฝากระจกตา
- ใช้เลเซอร์ปรับแต่งเนื้อกระจกตา
- ปิดฝากระจกตากลับเข้าที่
Femto LASIK
เฟมโตเลสิก (Femto LASIK) เป็นวิธีการที่ใช้เลเซอร์ตลอดกระบวนการ โดยไม่ใช้ใบมีด
จุดเด่น:
- ความแม่นยำสูงในการสร้างฝากระจกตา
- ลดความเสี่ยงภาวะแทรกซ้อน
- เหมาะสำหรับผู้ที่มีค่าสายตาผิดปกติสูง
ข้อจำกัด:
- ราคาสูงกว่า Microkeratome LASIK
- อาจเกิดภาวะตาแห้งหลังผ่าตัด
ขั้นตอนคร่าวๆ:
- ใช้ Femtosecond Laser สร้างฝากระจกตา
- เปิดฝากระจกตา
- ใช้ Excimer Laser ปรับแต่งเนื้อกระจกตา
- ปิดฝากระจกตากลับเข้าที่
ICL (Implantable Collamer Lens)
ICL เป็นวิธีการฝังเลนส์เทียมเข้าไปในตา ไม่ใช่การแก้ไขกระจกตาโดยตรง
จุดเด่น:
- เหมาะสำหรับผู้ที่มีค่าสายตาผิดปกติสูงมาก
- สามารถแก้ไขได้ทั้งสายตาสั้น ยาว และเอียง
- ไม่ต้องตัดหรือเปลี่ยนแปลงกระจกตา
ข้อจำกัด:
- เป็นการผ่าตัดที่ซับซ้อนกว่าวิธีอื่น
- มีค่าใช้จ่ายสูง
- อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการฝังเลนส์
ขั้นตอนคร่าวๆ:
- เจาะรูเล็ก ๆ ที่ม่านตา
- สอดเลนส์ ICL เข้าไปในช่องหน้าม่านตา
- จัดตำแหน่งเลนส์ให้เหมาะสม
การเตรียมตัวก่อนเข้ารับทำเลสิกอย่างปลอดภัย
วิธีการเตรียมตัวก่อนทำเลสิก มีข้อควรรู้เบื้องต้นดังนี้
- ทำความเข้าใจกับขั้นตอนการรักษาและผลลัพธ์ที่คาดหวังจากการทำเลสิก
- ปรึกษาจักษุแพทย์เพื่อประเมินความเหมาะสมในการทำเลสิกและเลือกวิธีที่เหมาะกับสภาพสายตาของคุณ
- งดใส่คอนแทคเลนส์ก่อนวันผ่าตัดเลสิกอย่างน้อย 2-3 สัปดาห์ เพื่อให้กระจกตากลับสู่สภาพปกติ
- หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวบริเวณรอบดวงตาในวันทำเลสิก
- งดดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด
- แจ้งแพทย์เกี่ยวกับยาที่ใช้ประจำหรือโรคประจำตัวที่อาจส่งผลต่อการผ่าตัด
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอในคืนก่อนวันทำเลสิก
- จัดเตรียมผู้ดูแลหรือคนขับรถพาคุณกลับบ้านหลังการผ่าตัด
- เตรียมแว่นกันแดดสำหรับใช้หลังการทำเลสิกเพื่อป้องกันแสงจ้า
- ทำความสะอาดร่างกายและสระผมในคืนก่อนวันผ่าตัด
- งดอาหารและเครื่องดื่มตามคำแนะนำของแพทย์ก่อนการผ่าตัด
- เตรียมเงินหรือการชำระค่าบริการตามที่สถานพยาบาลกำหหนด
ขั้นตอนในการทำเลสิกเบื้องต้นมีอะไรบ้าง?
ขั้นตอนในการทำ LASIK โดยทั่วไปมีดังนี้:
- การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัด
- การสร้างฝากระจกตา
- การปรับแต่งกระจกตาด้วยเลเซอร์
- การปิดฝากระจกตา
- การดูแลหลังผ่าตัด
- การพักฟื้น โดยผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ในวันเดียวกัน
- การติดตามผลกับจักษุแพทย์ตามกำหนดเพื่อประเมินการมองเห็นและการฟื้นตัวของดวงตา
โดยทั่วไป การทำเลสิกใช้เวลาประมาณ 15-30 นาทีต่อข้าง ขึ้นอยู่กับเทคนิคที่ใช้และความซับซ้อนของกรณี ทั้งนี้ ขั้นตอนอาจแตกต่างกันเล็กน้อยตามเทคโนโลยีที่ใช้ เช่น Femto LASIK หรือ ReLEx SMILE
การดูแลตนเองหลังทำเลสิกที่ถูกต้อง
การดูแลตัวเองหลังทำเลสิกเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้การฟื้นตัวได้ดียิ่งขึ้น โดยมีวิธีดูแลตนเองดังนี้:
- หลีกเลี่ยงการขยี้ตาหรือสัมผัสตาโดยตรง – เพื่อป้องกันการระคายเคืองและลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ ใช้ที่ครอบตาตามที่แพทย์แนะนำ โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน
- ใช้ยาหยอดตาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด – ทั้งยาปฏิชีวนะและยาลดการอักเสบ เพื่อป้องกันการติดเชื้อและช่วยให้ตาฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
- สวมแว่นกันแดดเมื่อออกนอกบ้าน – เพื่อป้องกันแสงจ้าและรังสี UV ที่อาจระคายเคืองตาในช่วงแรกหลังการผ่าตัด
- งดกิจกรรมที่อาจทำให้เหงื่อหรือน้ำเข้าตา – เช่น การว่ายน้ำ การอาบน้ำโดยให้น้ำสัมผัสตาโดยตรง หรือการออกกำลังกายหนัก ๆ เป็นเวลาอย่างน้อย 2 สัปดาห์หรือตามคำแนะนำของแพทย์
- พักผ่อนให้เพียงพอและลดการใช้สายตามากเกินไปในช่วงแรก – เช่น การดูโทรทัศน์หรือใช้คอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน เพื่อให้ดวงตาได้พักและฟื้นตัวอย่างเต็มที่
- มาพบแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ – เพื่อติดตามผลการรักษา และแจ้งแพทย์ทันทีหากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดตารุนแรง ตาแดงมาก หรือการมองเห็นแย่ลงอย่างฉับพลัน
ผลข้างเคียงที่อาจพบได้หลังทำเลสิก
ผลข้างเคียงที่อาจพบได้หลังทำเลสิกมีดังนี้:
- ภาวะตาแห้ง: เป็นอาการที่พบได้บ่อยหลังทำเลสิก อาจรู้สึกแสบตา คันตา หรือรู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมในตา อาการมักจะดีขึ้นภายในไม่กี่เดือน แต่บางรายอาจต้องใช้น้ำตาเทียมเป็นระยะเวลานาน
- การมองเห็นแสงเป็นวงหรือเห็นแสงกระจาย (Halos or Glare): อาจเกิดขึ้นโดยเฉพาะในเวลากลางคืนหรือในที่มืด ซึ่งอาจส่งผลต่อการขับรถในเวลากลางคืน อาการนี้มักจะดีขึ้นเองภายในไม่กี่เดือน
- ความไวต่อแสง (Light Sensitivity): ดวงตาอาจไวต่อแสงมากขึ้นในช่วงแรกหลังการผ่าตัด ทำให้รู้สึกไม่สบายตาเมื่ออยู่ในที่ที่มีแสงจ้า อาการนี้มักจะดีขึ้นเองภายในไม่กี่สัปดาห์
- การมองเห็นไม่ชัดชั่วคราว (Temporary Visual Fluctuations): อาจพบว่าการมองเห็นไม่คงที่ในช่วงแรก บางวันอาจมองเห็นชัดกว่าบางวัน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการฟื้นตัว และมักจะคงที่ภายในไม่กี่เดือน
- การแก้ไขสายตาไม่สมบูรณ์ (Under or Over Correction): ในบางกรณี อาจพบว่าผลการแก้ไขสายตาไม่ตรงตามเป้าหมายที่ต้องการ อาจจำเป็นต้องใช้แว่นในบางสถานการณ์หรือทำการผ่าตัดแก้ไขเพิ่มเติม
- ภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวกับฝากระจกตา: ในกรณีที่ทำ LASIK อาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับฝากระจกตา เช่น การเลื่อนของฝากระจกตา ซึ่งอาจต้องได้รับการแก้ไขโดยจักษุแพทย์
สรุปการทำเลสิก รักษาค่าสายตา
การทำเลสิก เป็นวิธีการรักษาความบกพร่องในการมองเห็นสำหรับผู้ที่มีค่าสายตาสั้น สายตายาว หรือสายตาเอียง ที่สามารถทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับมามองเห็นได้ชัดเจนอีกครั้ง โดยไม่จำเป็นต้องใส่แว่นสายตา ทั้งนี้ ผู้ที่สนใจทำเลสิกควรศึกษารายละเอียดของกระบวนการทำเลสิกประเภทต่าง ๆ ก่อนการตัดสินใจ เพื่อให้สามารถเลือกวิธีการทำที่เหมาะสมกับสถานการณ์ของแต่ละบุคคลได้เหมาะสมที่สุด และปรึกษาจักษุแพทย์ก่อนการรักษา เพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้องและปลอดภัย